De boomvaren Tempskya Tempskya is een geslacht van boomvormige varens, waarvan de fossielen tot nu toe alleen in Krijt-lagen gevonden zijn. De stamvormige structuur wordt 'schijnstam' genoemd omdat hij gevormd is door een verstrengeling van grote aantallen stengels en wortels. De omhooggroeiende stengels, die een doorsnede van 2,5 - 10 mm hebben, gaven grote aantallen wortels (doorsnede ongeveer 1 mm) af die naar beneden groeiden. Ze vormden een viltige massa rondom de stengels. Doordat de stengels zich geregeld vertakten, ontstond er een zeer stevig geheel. Op een horizontale doorsnede van een stam (klik op de figuur) zijn de relatief grote stengels en de kleine wortels te zien. Van de stengels takten regelmatig bladsteeltjes die aan de buitenkant van de stam uittraden in een 'bladvoetje'. Aangenomen wordt dat hieraan de bladeren vastzaten. Maar hoe die er uit zagen, is niet bekend. Men heeft nooit aangehechte bladeren gevonden. De stam kon naar schatting een hoogte bereiken van ca. 6 m en een doorsnede van 50 cm. Men heeft een stam gevonden van ongeveer 1 meter lang. De grootste doorsnede die is aangetroffen, is ongeveer 40 cm. De afbeelding hierboven is de reconstructie van de plant door Andrews en Kern (1947). Klik hier voor de wijze waarop Andrews en Kern zich de ontwikkeling van de stam voorstellen. De stukken versteend Tempskya, die in Europa worden gevonden, zijn meestal onvolledig geconserveerd. In sommige delen van de Verenigde Staten, zoals Idaho en Wyoming zijn perfect verkiezelde stammen gevonden. Van Prof. T.N. Taylor van de University of Kansas kregen wij een schijf van zo'n stammetje. Hans de Kruyk uit Leerdam heeft hiervan slijpplaatjes gemaakt. Ook de foto's in deze afdeling zijn hem. Klik op onderstaande foto's voor nadere informatie en meer foto's. Tempskya stengels bladstelen wortels Diashow: alles op een rij Literatuur Top