In het verleden zijn waarschijnlijk enkele fruitvliegjes overgewaaid
naar de Hawaii-archipel. Deze eilandengroep ligt ver verwijderd van het vasteland
en heeft daardoor een soortenarme fauna. Daardoor zijn veel
niches (leefomgevingen) niet bezet door dieren. Uit de paar
oer-fruitvliegjes hebben zich honderden nieuwe soorten ontwikkeld. Dat kon
vooral doordat er op de Hawaii-eilanden weinig insecten waren. Doordat er
b.v. geen kevers voorkwamen, zijn er soorten fruitvliegen ontstaan die lijken
op kevers. Sommige afstammelingen van de fruitvliegjes zijn 2,5 cm groot!
Op het kaartje is te zien hoeveel soorten er op elk eiland voorkomen en hoeveel
keer er enkele vliegjes zijn overgestoken om stamouders te worden van een
nieuwe soort.
Men spreekt van het founder-effect (stichter-effect) als als
uit slechts enkele exemplaren een nieuwe soort voorkomt. Als zo'n 'stichter'
een bijzondere eigenschap heeft, wordt die eigenschap opgenomen in de
soortkenmerken. Zo is er in de VS een Indianendorp met relatief veel albino's.
Dat komt doordat de stichters destijds albino's waren.
Meer weten?
Erfelijkheid en fruitvliegen
Habitat, niche en biotoop
|
Naast allopatrische bestaat ook sympatrische soortvorming.
Hierbij vormen nieuwe soorten zich in eenzelfde gebied. Dat kan b.v. gebeuren
doordat een populatie zich op ander voedsel gaat richten., een andere broedtijd
aanneemt, enz. Dit model komt minder voor dan het vorige, maar vooral bij
kleinere dieren als insecten is het niet zeldzaam. Zo gaat het voorbeeld
in de afbeelding over insecten die op een andere voedselboom terechtkomen
en zich daaraan aanpassen. Omdat die nieuwe gastboom op een ander moment
het meeste voedsel biedt, zullen de insecten hun leefwijze zodanig veranderen
dat de larven zich het best kunnen ontwikkelen. Zo ontstaat een verschil
in broedtijd tussen de nieuwe en de oude populatie, waardoor op den duur
geen genenuitwisseling meer plaatvindt. Er is dan een nieuwe soort ontstaan.
Overigens zou je dit ook als allopatrische soortvorming kunnen zien, omdat
er een scheiding in het leefgebied is gekomen voor de insecten.
Meer weten?
Allopatrische en sympatrische soortvorming
|
