Ginkgo-achtige planten van Yorkshire
De recente boom Ginkgo
biloba wordt wel beschouwd als een levend fossiel. Als je de fossiele
Ginkgo-blaadjes van de kust van Yorkshire bekijkt, dan vertonen die
inderdaad een treffende gelijkenis met de moderne blaadjes (klik op de foto
hiernaast). En dat terwijl Ginkgo huttonii (zo heet het fossiel) 150
miljoen jaar geleden leefde. Of soorten door de miljoenen jaren heen hetzelfde
zijn gebleven, is niet na te gaan omdat Ginkgo huttonii x Ginkgo
biloba niet te verwezenlijken is. Opmerkelijk is dat van G. huttonii
maar éénmaal een mannelijk katje is gevonden. Zaadjes zijn
iets vaker aangetroffen.
Op één plek, bij Scarborough, moet een Ginkgo-bos geweest zijn, want daar waren de blaadjes en masse aanwezig. Jammer genoeg moesten we een aantal jaren geleden constateren dat de plek geheel was leeggeroofd. Het jaar daarop werden de blaadjes voor veel geld op de beurzen aangeboden...
De Ginkgo heeft hout dat nauwelijks te onderscheiden is van
coniferenhout. De bevruchting vindt plaats met vrijzwemmende
spermatozoïden, wat een primitief kenmerk is.
Tijdens de Jura was er een grote verscheidenheid aan
Ginkgo-achtige planten, maar dat aantal is steeds verder teruggelopen
en na de laatste IJstijd is er dus nog maar één soort over.
Die heeft weten te overleven in Chinese tempeltuinen.
Links is een foto van een huidmondje in de cuticula
van een Ginkgo-blaadje te zien. Om het huidmondje heen staan papillen,
die tot doel hadden de verdamping te verminderen. Klik op de foto
voor vergroting.
Er zijn in Yorkshire meer soorten van deze groep aangetroffen, maar die hebben wij niet kunnen vinden. Er komen ook soorten voor die sterk verdeelde blaadjes hebben. Deze horen bij de geslachten Baiera en Sphenobaiera.