Terug

Cycas-achtige planten van Yorkshire

De huidige cycassen groeien alleen in de tropen. Ze zijn te beschouwen als overlevenden van een groep, die in het Mesozoïcum een geweldige bloeitijd heeft gehad, maar die na de komst van de moderne bloemplanten weggedrukt is. Het waren planten met een dikke stam waarop schubben zaten en met een bos stijve, meestal geveerde, bladeren op de top. Ook soorten met ongedeelde bladeren kwamen echter voor.
Nilssonia comptaDe mannelijke kegels bestonden uit dicht op elkaar gepakte schubben, die aan de onderzijde sporendoosjes droegen. De vrouwelijke aren zaten bovenop de stam en bestonden uit geveerde bladeren, die aan beide zijden rijen zaadjes droegen of het waren een soort uitgerekte kegels met schubben waarop telkens twee zaadjes zaten.

Verreweg de meest voorkomende Cycas-achtige is Nilssonia compta (klik op de foto rechts). Cuticula van Nilssonia compta De bladeren van deze plant zijn in segmenten verdeeld, die soms ongelijk van breedte zijn. Om deze soort te onderscheiden van andere is het aantal nerven per mm (dicht bij de stam) een belangrijk gegeven. Nilssonia compta heeft er ongeveer 15 per cm. De nerven deze plant zijn niet vertakt, evenmin als die van andere Nilssonia-soorten.
De foto links geeft een beeld van de cuticula met huidmondjes van Nilssonia compta. Let op het verschil met de cuticula van Nilssoniopteris vitata. Klik op de foto.

Nilssonia tenuicaulisNilssonia tenuicaulis heeft lange rechte blaadjes, die aan de basis de stengel bedekken (klik op de foto rechts).

Nilssonia tenuinervisNilssonia tenuinervis (klik op de foto links) heeft ongedeelde bladeren en lijkt daardoor sprekend op de Bennetitales-plant Nilssoniopteris vittata. Gelukkig heeft Nilssonia tenuinervis ongedeelde zijnerven, terwijl die van Nilssoniopteris vittata éénmaal vertakt zijn. Ook de cuticula's zijn heel verschillend.

Beania gracilisVrij veel vind je in Cayton Bay het zaadje Beania gracilis van Nilssonia compta (foto rechts). Complete bloeiwijzen zijn uiterst zeldzaam.

Deltolepis crepidotaDeltolepis crepidota is het fossiel van een schubje van de stam van een Nilssonia-plant (foto links). De vorm van zo'n schub is breed-driehoekig.

Ctenis sulcicaulisEen andere door ons gevonden cycasachtige is Ctenis sulcicaulis (foto rechts). Deze plant had flinke bladeren, die gekenmerkt worden door dwarsverbindigen tussen de nerven.

Top