Veranderingen op Aarde
In de loop van het Perm dreven vrijwel alle continenten naar elkaar
toe om tenslotte één supercontinent te vormen,
Pangea
geheten. Deze enorme landmassa schoof tijdens het Perm langzaam naar het
noorden. Die beweging was al eerder op gang gekomen, maar toen was de ligging
van de schollen nog zodanig dat de equatoriale zeestromingen min of meer
ongehinderd konden doorgaan via de Tethys-Zee. Toen deze doorgang afgesloten
raakte, ontstond er een geheel nieuwe situatie. De zeestromingen gingen toen
richting Noordpool en Zuidpool lopen.
De Noordpool lag in het Perm in zee en doordat zeestromingen het water in
het noorden flink opwarmde, ontstond daar geen ijskap. De Zuidpool lag echter
wel boven land (Antarctica) en daar ontstond een ijskap, die zich tijdens
het Onder- en Midden-Perm sterk uitbreidde over het zuidelijk halfrond.
Een belangrijke oorzaak van klimaatverandering in het Perm was gelegen
in het feit dat de matigende invloed van de zee in grote delen van de wereld
werd teruggedrongen. Het supercontinent Pangea had een enorm binnenland en
een relatief korte kustlijn. Daardoor kreeg het grootste deel van de wereld
te maken met een extreem landklimaat met zeer hete zomers, zeer koude winters
en grote droogte.
Tijdens het Laat-Carboon bevond West-Europa zich rond de evenaar
en was het klimaat aanvankelijk nog warm en vochtig. In Noordwest-Europa
was de veenvorming na het einde van het Westfalien D grotendeels opgehouden
omdat de uitgestrekte kustmoerassen na de Variscische plooiing niet meer
bestonden: het vroegere laagland was opgeheven. Alleen in de zogenaamde
intramontane bekkens, zoals het Saar-Nahe-bekken en een aantal bekkens in
Centraal- en Zuid-Frankrijk werden nog flinke veenpakketten gevormd, die
later in kool omgezet werden. Ook in het allervroegste Perm is
er op enkele plaatsen in Europa nog kolenvorming in moerasgebieden geweest,
onder meer bij Manebach in Thüringen en Autun in Frankrijk. Naar deze
laatste stad is het onderste deel van het Perm Autunien genoemd.
Tijdens het laatste deel van het Autunien veranderden de
omstandigheden definitief en begon een tijd waarin het leven voor de planten
(en de dieren) hard en gevaarlijk was. De rode kleur van de afzettingen uit
die tijd wijst op een heet en droog klimaat.
Rode Permlagen in Zuid-Frankrijk
Top |