Hierboven staat een overzicht van de relevante Britse geschiedenis. Pepys werd geboren tijdens de regering van Charles I. Deze werd in 1649 ter dood gebracht en de monarchie werd vervangen door een republiek onder leiding van Oliver Cromwell. Als Pepys zijn dagboek begint op 1 januari 1660 zijn er sterke krachten aan het werk ten gunste van de terugkeer van de monarchie in de persoon van Charles II. Pepys beschrijft ook in zijn dagboek hoe die restauratie in zijn werk ging en maakte b.v. het terughalen van Charles uit Scheveningen van zeer dichtbij mee.
De broer van Charles II, de Duke of York (James), werd de directe baas van Pepys. Na de dood van Charles werd deze James koning (in ons land bekend als Jacobus II). In het land was echter veel onvrede over het feit dat James katholiek was en hij werd na drie jaar verdreven door onze Koning-Stadhouder Willem III, die met Mary Stuart, de protestante dochter van James, getrouwd was. Dit was ook het moment dat Pepys zijn functies bij de vloot neerlegde.