Terug

Veranderingen op Aarde

In de loop van het Perm dreven vrijwel alle continenten naar elkaar toe om tenslotte één supercontinent te vormen, Pangea geheten. Deze enorme landmassa schoof tijdens het Perm langzaam naar het noorden. Die beweging was al eerder op gang gekomen, maar toen was de ligging van de schollen nog zodanig dat de equatoriale zeestromingen min of meer ongehinderd konden doorgaan via de Tethys-Zee. Toen deze doorgang afgesloten raakte, ontstond er een geheel nieuwe situatie. De zeestromingen gingen toen richting Noordpool en Zuidpool lopen.
De Noordpool lag in het Perm in zee en doordat zeestromingen het water in het noorden flink opwarmde, ontstond daar geen ijskap. De Zuidpool lag echter wel boven land (Antarctica) en daar ontstond een ijskap, die zich tijdens het Onder- en Midden-Perm sterk uitbreidde over het zuidelijk halfrond.

Een belangrijke oorzaak van klimaatverandering in het Perm was gelegen in het feit dat de matigende invloed van de zee in grote delen van de wereld werd teruggedrongen. Het supercontinent Pangea had een enorm binnenland en een relatief korte kustlijn. Daardoor kreeg het grootste deel van de wereld te maken met een extreem landklimaat met zeer hete zomers, zeer koude winters en grote droogte.
Tijdens het Laat-Carboon bevond West-Europa zich rond de evenaar en was het klimaat aanvankelijk nog warm en vochtig. In Noordwest-Europa was de veenvorming na het einde van het Westfalien D grotendeels opgehouden omdat de uitgestrekte kustmoerassen na de Variscische plooiing niet meer bestonden: het vroegere laagland was opgeheven. Alleen in de zogenaamde intramontane bekkens, zoals het Saar-Nahe-bekken en een aantal bekkens in Centraal- en Zuid-Frankrijk werden nog flinke veenpakketten gevormd, die later in kool omgezet werden. Ook in het allervroegste Perm is er op enkele plaatsen in Europa nog kolenvorming in moerasgebieden geweest, onder meer bij Manebach in Thüringen en Autun in Frankrijk. Naar deze laatste stad is het onderste deel van het Perm Autunien genoemd.
Tijdens het laatste deel van het Autunien veranderden de omstandigheden definitief en begon een tijd waarin het leven voor de planten (en de dieren) hard en gevaarlijk was. De rode kleur van de afzettingen uit die tijd wijst op een heet en droog klimaat.

Rode Permlagen in Zuid-Frankrijk

Top